Beschrijving

INLEIDING

Vanaf 1997 is Architectenbureau van Stigt al betrokken geraakt bij de restauratieplannen van de Greinerschool door  het maken van een haalbaarheidsonderzoek, waarin men heeft gekeken naar een goede en afdoende wijze om het gebouw te behouden.

Het pand in de Voorhelmstraat in de Haarlemse woonwijk Rozenprieel (vlakbij het centrum) staat op de Rijksmonumentenlijst als zijnde een wezenlijk onderdeel van het werk van architect Dick Greiner (1891 – 1964) Het gerestaureerde pand heeft in mei 2010 haar deuren opnieuw geopend en maakt  weer volledig deel uit van de buurt.

HISTORIE EN ARCHITECTUUR

In 1932 kreeg Greiner de opdracht om, de in 1903 door Hamersfeld en Roog ontworpen, Huishoud- en Industrieschool uit te breiden.

De nieuwbouw uit 1935 (zakelijk expressionistisch) bepaalt voornamelijk het gezicht van de school. In de beperkte ruimte om de oudbouw werd de nieuwbouw ontworpen met een betonnen draagstructuur en een bakstenen gevel in een zakelijke stijl.

De strakke gevelcompositie en de door het betonskelet mogelijk geworden toepassing van grote vensteroppervlakken zijn gecombineerd met decoratieve elementen van de Amsterdamse School. De voormalige klaslokalen zijn uitgevoerd met grote, hoog geplaatste en veel licht doorlatende vensters. De lokalen zijn gescheiden door dikke dragende muren.

Vanaf 1995 deed het gebouw geen dienst meer als school, en kort daarna is de school in gebruik genomen als atelierruimte voor kunstenaars.

VISIE EN PLANOPZET

Bijzonder in dit pand is het ruimtelijk opgezet trappenhuis met prachtige glas in lood ramen, ronde vensters en blauw / geel geglazuurde vensterbanktegels. De elementaire kleuren rood, geel en blauw komen in het gebouw terug, zelfs in stippen op de vloeren. De uitstraling van het glas en lood, de kozijnen en de gehele gang is behouden gebleven. Later toegevoegde elementen als systeemplafonds, inbouwpakketten en voorzetwanden zijn verwijderd en de oorspronkelijke situatie is hersteld.

EIGENAAR EN RESTAURATIEARCHITECT

Woningcorporatie Ymere kocht het gebouw van Gemeente Haarlem. Ymere gaf Architectenbureau J. van Stigt de opdracht om het eerdere onderzoeksplan af te maken voor de restauratie, de projectarchitect is Hans Kuiper.

De kunstenaars en bedrijfjes die aangesloten zijn bij de Vereniging VORK, zouden  in een ruimte van het gerestaureerde pand terugkeren. Na de verbouwing was de bedoeling dat 1/3^e deel atelier zou worden, 1/3^e deel kantoorruimte en 1/3^e deel  een maatschappelijke functie zou vervullen (kinderdagverblijf). Deze functies zijn een aanvulling op de woonbuurt en zouden ervoor moeten zorgen dat het gebouw weer in haar omgeving gaat leven. Helaas zijn er minder kunstenaars teruggekeerd dan aanvankelijk was voorgesteld.

BOUWPROCES

Gekozen was voor een zeer sober en doelmatig renoveren, later in het proces is voor meer duurzame oplossingen gekozen. Delen van de gevel zijn opnieuw opgebouwd waarin de bouwfysica is aangepast maar met behoud van het oorspronkelijke beeld en uitstraling.

Tijdens het slopen van later geplaatste binnenwanden kwamen interessante ruimtes te voorschijn. Op grond daarvan is besloten het plan aan te passen door in plaats van toiletten, in deze ruimtes de pantry’s te plaatsen, om de originele staat zoveel mogelijk te behouden.

Het functionalisme van Greiner is in het kleurgebruik weer terug gebracht in het gebouw

Deuren hebben verschillende kleuren gekregen waaraan af te lezen is wat voor ruimte zich er achter bevindt.

Zo zijn alle lokaaldeuren zacht blauw, de hoofdentree deuren robijnrood, en kastdeuren crème geel, Deze kleuren verwijzen naar de originele kleuren van onder andere de vensterbanken en het glas in lood.

Al het enkel glas is vervangen door monumenten glas. Het glas heeft een isolerende en tevens een zonwerende werking, dit alles met behoud van de originele uitstraling van de stalen stoeltjes profielen in de ramen en kozijnen.

Door “chirurgische ingrepen” in het gebouw, zoals het inbrengen van de lift en het plaatsen van 2 invalide toiletten, voldoet De Greiner weer aan de huidige wensen en eisen van bruikbaarheid, comfort, toegankelijkheid en veiligheid. Haarlem heeft er weer een fraai opgeknapt Rijksmonument bij, die de levendigheid in het Rozenprieel heeft teruggebracht.

 

Op de kaart